Η μετάβαση...

Όλο το μέχρι σήμερα τεχνολογικό ανάπτυγμά μας, το οφείλουμε στην Νευτώνεια (κλασσική) μηχανική και στους δύο κύριους κλάδους της, την κλασσική Δυναμική και την κλασσική Στατική. Έτσι κατασκευάζουμε αυτοκίνητα, υπολογιστές, τηλεοράσεις, πολυκατοικίες, έτσι πήγαμε στο διάστημα κλπ. Αν το σκεφτεί "εναλλακτικά" κανείς, θα δει την σπουδαιότητα της κλασσικής μηχανικής, καθώς λειτούργησε καθοριστικά στην μορφή της εξέλιξης όπως αυτή είναι σήμερα. Θα ήταν τουλάχιστο αδιανόητο να φανταστεί κανείς την "εικόνα" της καθημερινότητάς μας αν αφαιρούσαμε από αυτήν ότι σχετίζεται με την κλασσική μηχανική. Και φυσικά όταν γεννιέσαι, ζεις και πεθαίνεις τελικά με μια κατάσταση, τότε αυτή είναι κομμάτι του εαυτού σου, της αντίληψης σου, της κοσμοθεωρίας σου. Τότε λοιπόν χρησιμοποιείς αυτήν την κατάσταση σαν το "σχετικό" μέτρο ώστε να μετρήσεις το "απόλυτο" και αυτό διότι είναι ίσως το μοναδικό εργαλείο που έχεις. Γεννήθηκες με αυτό, διδάχτηκες πάνω σε αυτό, κατάλαβες τον κόσμο με αυτό.

Το θέμα είναι πως έχουμε εξαντλήσει σχεδόν όλες τις πιθανές εφαρμογές στα πεδία δράσης της κλασσικής μηχανικής και τελικά διαπιστώσαμε πως πολλά από τα βασικά και θεμελιώδη ερωτήματά μας παραμένουν ανεξήγητα και αναπάντητα. Αποκαλύπτεται έτσι μια ατέλεια -αν θέλετε- του εργαλείου αυτού. Ήταν απλά το εργαλείο ώστε να κατασκευαστεί ένα εξάρτημα του επόμενου. Δεν ήταν το εργαλείο που θα έδινε ολοκληρωτικές λύσεις στα θεμελιώδη προβλήματα. Και αν αναρωτιέστε ποια είναι αυτά τα νέα εξαρτήματα τότε η απάντηση είναι απλή :  Στον μεγάκοσμο η νευτώνια μηχανική υποκαθίσταται από την Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας, ενώ αντίστοιχα στον μικρόκοσμο από την Κβαντική Μηχανική. Διαπιστώνουμε κατά συνέπεια πως το πεδίο εφαρμογής της κλασσικής μηχανικής περιορίζεται ανάμεσα από μεγάκοσμο και μικρόκοσμο...

Τώρα με αυτό το νέο επιστημονικό στερέωμα, αυτό το νέο πλατύσκαλο στην σκάλα της εξέλιξης, είμαστε σε θέση να δώσουμε πολλές περισσότερες απαντήσεις σε προβλήματα και να πλησιάσουμε ακόμα ποιο πολύ στην ουσία της πραγματικότητας. Η αντίληψη διευρύνεται σημαντικά καθώς νέες γνώσεις και πληροφορίες αποκαλύπτονται συστηματικά. Έτσι όχι μόνο εξηγούμε υφιστάμενα προβλήματα, αλλά έχουμε πλέον την ικανότητα να αναγνωρίσουμε και νέα τα οποία ούτως η άλλως προϋπήρχαν , αλλά δυστυχώς δεν είχαμε την ικανότητα να τα αντιληφθούμε... 

Εξάλλου το κάθε εργαλείο έχει ιδανικά μια μόνο εφαρμογή. Δεν γίνεται λόγου χάρη με το σφυρί να ξεβιδώσεις... Υπό αυτήν την λογική δεν είναι δυνατόν να κατανοήσεις το σύμπαν (μεγάκοσμο) ή τον μικρόκοσμο (υποατομικά σωματίδια) με λάθος εργαλείο όπως την νευτώνεια λογική. Έχουμε μάθει τόσο πολλά από την νευτώνεια μηχανική, που πλέον γνωρίζουμε πως έχει εφαρμογή μόνο στη Γη και μάλιστα μόνο στην τμηματική κατανόηση της φύσης της από εμάς. Οι βασικές, θεμελιώδης αλήθειες κρύβονται είτε πολύ μέσα στη Γη, είτε πολύ έξω της...

Η μόρφωση και η εξειδίκευση

Όχι, ο συγκεκριμένος τίτλος δεν είναι καθόλου άσχετος με το γενικό κλίμα αυτού του blog. Η μόρφωση και η εξειδίκευση είναι δύο έννοιες που νομίζω πως πρέπει να οριστούν και ως εκ τούτου να διαχωριστούν. Έχει ιδιαίτερη σημασία να γνωρίζουμε αν  αυτά που (γενικά) διαβάζουμε και ακούμε είναι πληροφορίες που εκφράζονται σαν αποτέλεσμα της εξειδίκευσης αυτού που τις δημιουργεί ή της αναπαράγει, ή σαν αποτέλεσμα της γενικευμένης επεξεργασίας και κριτικής που έχουν υποστεί. 

Συνδέω την εξειδίκευση με την γνώση και την μόρφωση με την καλλιέργεια της γνώσης.  Τι είναι όμως η γνώση ; Κάθε πνευματική διαδικασία με σκοπό την κατανόηση της αντικειμενικής (ή συμβατικής αν προτιμάτε) πραγματικότητας, συνήθως με την παρέμβαση του λογικού, έχει σαν αποτέλεσμα την δημιουργία της γνώσης. Αν από κάποιους κριθεί ως "επιδερμικός" ο παραπάνω ορισμός, τότε θα συμφωνήσω μαζί τους αλλά θα περιοριστώ σε αυτόν από την στιγμή που είναι αρκετός για την ανάπτυξη του συγκεκριμένου θέματος. 

Βάσει λοιπόν του προηγούμενου ορισμού, συμπεραίνουμε πως όλοι μας δημιουργούμε συστηματικά και καθημερινά γνώσεις. Αυτές μπορούν να δημιουργούνται δια μέσω της ανάγνωσης, της συζήτησης, της επαγωγικής σκέψης, των αισθήσεων, των πειραμάτων κ.α. Η απόκτηση των γνώσεων που περιορίζουν το γενικό σε ειδικό, ή που έχουν νόημα και εφαρμογή σε πολύ συγκεκριμένα πεδία, ορίζουν την εξειδίκευση. Όλοι μας σε μικρό ή μεγάλο βαθμό είμαστε εξειδικευμένοι σε κάτι, είτε αυτό αφορά την εργασία μας, είτε το χόμπι μας, είτε κάτι άλλο. 

Αν όμως κατά την απόκτηση της (οποιασδήποτε) γνώσης αναλογιστούμε το σύνολο των πεδίων οπου θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη, ή αν την αξιολογήσουμε συνδυαστικά με άλλες γνώσεις, τότε την καλλιεργούμε. Επιδιώκουμε δηλαδή το μέγιστο δυνατό όφελος από αυτήν. Αν αυτή η διαδικασία γίνει πάγια τακτική, τότε μορφωνόμαστε από τις γνώσεις. Γινόμαστε δηλαδή ανάλογοι και σχετικοί με αυτές (σκεφτείτε : μορφ(ῶ) -ώνω `δίνω σχήμα ή μορφή). 

Έτσι, δεν είναι απαραίτητο ένας π.χ. νανοτεχνολόγος να είναι και καλά μορφωμένος, ούτε φυσικά ένας μορφωμένος να είναι και πολύ εξειδικευμένος. Θα έλεγα πως το ένα περιορίζει το άλλο και για αυτό το λόγο άλλωστε είναι απαραίτητη η παρουσία και των δύο (μορφωμένων και εξειδικευμένων). 

Το σίγουρο πάντως είναι πως η κριτική ικανότητά μας προσδιορίζεται περισσότερο από την μόρφωση και λιγότερο από την εξειδίκευση. Ένα συμπέρασμα είναι πιο έγκυρο αν προκύψει από έναν μορφωμένο σε σχέση από έναν εξειδικευμένο και αυτό διότι ο μορφωμένος θα λάβει υπόψιν περισσότερες συνιστώσες προκειμένου να συμπεράνει. 

Κλείνοντας να πω πως το ιδανικό κατά την άποψη μου είναι η Φιλοσοφία, δηλαδή η εξειδίκευση στην μόρφωση.  

Η διακοπή ...

Τελικά τι συμβαίνει; Υπάρχει μόνιμη ροή σε όλα όσα συμβαίνουν ή όχι ; Η "συνέχεια" των καταστάσεων και γεγονότων είναι πραγματικότητα ή ψευδαίσθηση ; 

Νομίζω πως δεν είναι πραγματικότητα. Για την ακρίβεια, πιστεύω οτι βιώνουμε πολύ συχνά (καθημερινά) αυτήν την "διακοπή" στην κατά τα άλλα φυσική ροή των καταστάσεων. Θα  χρησιμοποιήσω ως παράδειγμα τον ύπνο, όπου είναι μια κλασσική περίπτωση διακοπής. Ενώ λοιπόν είμαστε "ξύπνιοι" και βιώνουμε με τον τρόπο που όλοι γνωρίζουμε την καθημερινότητά μας, έρχεται η στιγμή όπου απλά θα πρέπει να αλλάξουμε λειτουργία ή αν θέλετε να αλλάξουμε κατάσταση και να κοιμηθούμε. Φυσικά, η κοινή εξήγηση σχετικά με το γιατί κοιμόμαστε είναι πως υπάρχει η ανάγκη της σωματικής και πνευματικής ξεκούρασης προς αποφυγή συσσωρευμένης κόπωσης. Αυτό από την άλλη, δεν εξηγεί σε καμία περίπτωση την υπερ-διέγερση υπο την οποία τελεί ο εγκέφαλος κατά την διάρκεια του ύπνου. Η υπερ-διέγερση αυτή είναι συχνά εντονότερη από αυτήν που καταγράφεται όταν είμαστε σε εγρήγορση (δεν κοιμόμαστε). Φαίνεται πως ο εγκέφαλος λειτουργεί κανονικότατα (βιώνει δηλαδή) κατά την διαδικασία του ύπνου, κάτι το οποίο φυσικά δεν γίνεται αντιληπτό από την συνείδησή μας, παρά μόνο από καταγραφικά μηχανήματα σε συνθήκες εργαστηρίου. Υπάρχουν λοιπόν ξεκάθαρα στο συγκεκριμένο παράδειγμα 2 διαφορετικές καταστάσεις, οπου για να λειτουργήσει η μία απαιτείται η διακοπή της άλλης. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται την στιγμή της μετάβασης, της διακοπής. Οι κανόνες λοιπόν που διέπουν την διακοπή, είναι προς το παρόν ανεξήγητοι και αυτό προφανώς οφείλεται στην βαθμό της πολυπλοκότητας του φαινομένου. Ίσως να είναι σημαντικότερο το γιατί γίνεται σε σχέση με το πως γίνεται.